Έναν μισθό τον χρόνο (991 ευρώ) υπολογίζεται ότι θα χάσει κάθε νοικοκυριό από την επικείμενη αύξηση του ΦΠΑ κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες στο 21% (και στο 11% από 9% στα τρόφιμα), οδηγώντας σε κατακόρυφη μείωση του ήδη χαμηλού τζίρου στην αγορά. Παράγοντες της αγοράς και οικονομολόγοι τονίζουν ότι τα νέα φορολογικά μέτρα (ΦΠΑ, αύξηση έμμεσων φόρων), σε συνδυασμό με το γενικό «πάγωμα» των μισθών και τις μειώσεις των επιδομάτων, θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε βαθύτερη ύφεση την ελληνική οικονομία (φέτος η συρρίκνωση του ΑΕΠ ίσως φθάσει το 2%), που θα συνεχισθεί και το 2011. Η ιδιωτική κατανάλωση αντιστοιχεί στο 71% περίπου, του ΑΕΠ, και μαζί με τη δημόσια (17%), η συνολική καταναλωτική δαπάνη τροφοδοτεί το 88% του ΑΕΠ (η υψηλότερη αναλογικά στην ευρωζώνη). Έτσι, λοιπόν, η εξασθένηση της ζήτησης θα οδηγήσει σε χαμηλότερες πωλήσεις για τις επιχειρήσεις, μείωση της ρευστότητας στην αγορά, απολύσεις και ύφεση. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, οι καταναλωτές θα κληθούν να πληρώσουν συνολικά περίπου 3,63 δισ. ευρώ επιπλέον ΦΠΑ λόγω της επικείμενης αύξησής του. Και αυτό μόνο από τις αγορές σε εμπορικά καταστήματα, χωρίς να υπολογίζεται η αντίστοιχη επιβάρυνση από τις υπηρεσίες. Η επιβάρυνση των περίπου 1.000 ευρώ αφορά το επιπλέον κόστος που επιβαρύνει τις αγορές τις οποίες κάνουν τα νοικοκυριά από εμπορικά κυρίως καταστήματα, σε μια περίοδο που οι επιχειρήσεις μετρούν απώλειες οι οποίες φθάνουν έως και το 30%.
Ακόμη και στη διάρκεια των εκπτώσεων, αν και οι μειώσεις στις τιμές έφθασαν σε υψηλά επίπεδα (έως 80%), η πτώση του τζίρου κυμάνθηκε μεταξύ 20% και 25%. Με βάση τα σενάρια που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο, ο ΦΠΑ στα τρόφιμα θα αυξηθεί από το 9% στο 11%, ενώ ο ανώτατος συντελεστής για τα άλλα είδη, όπως είναι αυτά της ένδυσης-υπόδησης κ.λπ., από το 19% θα διαμορφωθεί στο 21%. Όσον αφορά τον χαμηλότερο συντελεστή που επιβάλλεται σε ορισμένα είδη, όπως είναι τα βιβλία, ενδέχεται να φθάσει από το 4,5%, που είναι σήμερα, στο 6,5%.
Συγκεκριμένα, η επιπλέον επιβάρυνση που προκύπτει από την αγορά τροφίμων, που αποτελεί ανελαστική δαπάνη για τα νοικοκυριά, ανέρχεται στα 285 ευρώ τον χρόνο, ποσό που θα επιβαρύνει ανεξαιρέτως όλα τα νοικοκυριά. Μάλιστα, για τα πιο φτωχά νοικοκυριά η επιβάρυνση αντιστοιχεί σε σημαντικό κομμάτι του εισοδήματός τους, το οποίο θα πληγεί και από τις αλυσιδωτές ανατιμήσεις που προκαλεί η αύξηση της τιμής των καυσίμων, αλλά και από τις ανατιμήσεις που έχουν προαναγγείλει από την αρχή του έτους οι βιομηχανίες τροφίμων σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων.
Δημοσιεύτηκε στις 2 Μαρτίου, 2010
