Την ώρα που στις διεθνείς αγορές αρχίζουν να αντιμετωπίζουν με όλο και μεγαλύτερη καχυποψία την εκστρατεία της τρόικας να πείσει ότι το ελληνικό σταθεροποιητικό πρόγραμμα θα πετύχει, ένας από τους εγκυρότερους οικονομικούς αναλυτές διεθνώς προειδοποιεί απερίφραστα, ότι «η χρεοκοπία της Ελλάδας είναι αναπόφευκτη», ενώ η τελευταία έκθεση του ΔΝΤ για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα περιλαμβάνει στα… ψιλά γράμματα εξαιρετικά δυσμενή στοιχεία και σενάρια για τη χώρα μας. Σε συνέντευξή του που φιλοξενήθηκε αυτή την εβδομάδα σε πολυσέλιδο αφιέρωμα του "Spiegel" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο Κεν Ρόγκοφ προεξοφλεί ότι το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας θα αποτύχει. Σημειωτέον, ότι ο Ρόγκοφ διδάσκει στο Χάρβαρντ και ήταν επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ την περίοδο 2001-2003, ενώ πρόσφατα συνέγραψε ένα από πιο επιτυχημένα διεθνώς βιβλία για την παγκόσμια ιστορία των οικονομικών κρίσεων εδώ και οκτώ αιώνες. Μάλιστα, η κυβέρνηση Ομπάμα ζήτησε από τον Ρόγκοφ να αξιολογήσει το τελευταίο σχέδιο μεταρρυθμίσεων του μηχανισμού εποπτείας του τραπεζικού συστήματος. Ψυχρά και ήρεμα, όπως γράφει χαρακτηριστικά το "Spiegel", ο Ρόγκοφ δηλώνει: «Η χρεοκοπία της Ελλάδας είναι αναπόφευκτη. Υπάρχει πιθανότητα 95% να χρεοκοπήσει και η Ισπανία, ενώ στο χείλος βρίσκεται η Ουγγαρία. Η κατάσταση θα επιδεινωθεί πολύ σοβαρά στην Ανατολική Ευρώπη. Θα έχουμε έναν αριθμό μελών της Ευρωζώνης, που θα κάνουν διάλειμμα για ένα χρόνο στη συμμετοχή τους στο ευρώ. Πολύ ανησυχητική είναι και η κατάσταση στις ΗΠΑ. Οι αγορές θα αρνηθούν να ανεχθούν τόσο υψηλά επίπεδα χρέους». Ο Ρόγκοφ είναι από τους επιφανέστερους εισηγητές της άποψης, ότι θα πρέπει να ληφθούν δραστικά μέτρα για να συρρικνωθεί το διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα, επιστρέφοντας στο μέγεθος που είχε πριν από τρεις δεκαετίες. Και επικρίνει τα προγράμματα διάσωσης χωρών που εκπονούν το ΔΝΤ και οι ισχυρές κυβερνήσεις, όπως το τριετές πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, τονίζοντας ότι αποτρέπουν χρεοκοπίες κρατών για να μην υποστεί ζημιές το οικονομικό σύστημα, αλλά καταλήγουν να δίνουν στις τράπεζες το δικαίωμα να κερδοσκοπούν με τα χρήματα των φορολογουμένων. Την ίδια ώρα, το ΔΝΤ περνά στα «ψιλά γράμματα» της τελευταίας του έκθεσης για τη διεθνή χρηματοπιστωτική σταθερότητα ορισμένες εξαιρετικά ανησυχητικές εκτιμήσεις για την Ελλάδα. Αξιολογώντας τους δημοσιονομικούς κινδύνους για τη χώρα από μια οικονομική ανάκαμψη βραδύτερη του αναμενόμενου, το ΔΝΤ καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι το χρέος της χώρας θα εκτιναχθεί πάνω από το 150% του ΑΕΠ το 2015, δηλαδή δύο χρόνια μετά τη λήξη των χρηματοδοτήσεων του διεθνούς δανείου: n Αν το μάλλον αισιόδοξο βασικό σενάριο του ΔΝΤ για την ανάπτυξη επιβεβαιωθεί, το χρέος θα φθάσει στο 135,5% του ΑΕΠ το 2015, από 130,2% το 2010. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, η Ελλάδα θα έχει το υψηλότερο χρέος του ανεπτυγμένου κόσμου μετά την Ιαπωνία! n Στην περίπτωση, όμως, που οι προβλέψεις για την ανάπτυξη «πέσουν έξω» κατά 1% για την περίοδο ως το 2015, το ελληνικό χρέος θα εκτιναχθεί το 2015 σχεδόν 20% υψηλότερα, φθάνοντας το 153,4% του ΑΕΠ, που θα είναι η δεύτερη –και με διαφορά- χειρότερη επίδοση στον ανεπτυγμένο κόσμο, επίσης μετά την Ιαπωνία. n Ουσιαστικά, δηλαδή, το «παραμελημένο» αναπτυξιακό σκέλος των μέτρων οικονομικής πολιτικής του μνημονίου έρχεται σήμερα να…. στοιχειώσει τα μοντέλα των αναλυτών του ΔΝΤ: αν κάτι πάει στραβά και δεν επαληθευθούν οι αισιόδοξες προβλέψεις για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από το 2012 και μετά, το ελληνικό χρέος θα είναι αδύνατο να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές και η χώρα θα βρεθεί πάλι σε… ραντεβού με την χρεοκοπία. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, ασφαλώς, ότι η αισιοδοξία που επιχειρεί να μεταδώσει στις αγορές η τρόικα, αναφορικά με την καλή πορεία και τις πιθανότητες επιτυχίας του τριετούς σταθεροποιητικού προγράμματος της Ελλάδας αρχίζει να προκαλεί… δυσφορία στους διεθνείς οικονομικούς κύκλους, καθώς ο υπερβολικός ζήλος εκλαμβάνεται ως προσπάθεια χειραγώγησης των αγορών. Είναι χαρακτηριστικό, ότι ακόμη και η Moody'sπέρασε στο στόχαστρο επικρίσεων, για τις τελευταίες ενθουσιώδεις δηλώσεις στελέχους της για την Ελλάδα, που έμοιαζαν να προεξοφλούν αναβάθμιση αξιολόγησης της χώρας. «Παραμένω επιφυλακτικός», τόνισε χαρακτηριστικά, σε σημείωμα προς τους πελάτες του, που αναδημοσιεύθηκε από το "Bloomberg", ο Μπιλ Μπλέιν, επικεφαλής των αναλυτών αγοράς ομολόγων του λονδρέζικου οίκου Matrix. Χαρακτηρίζοντας αστήρικτες τις θετικές εκτιμήσεις της Moody's, ο Μπλέιν τονίζει, ότι ο ίδιος προτιμά να δει στοιχεία, δηλαδή αποδείξεις, ότι τα φορολογικά έσοδα στην Ελλάδα αυξάνονται, αντί να παρέχεται αμνηστία σε φοροφυγάδες, ή ότι ο ρυθμός ανάπτυξης αρχίζει να επανέρχεται σε ποσοστά επαρκή για την εξυπηρέτηση του χρέους. «Για κάποιον που δεν είναι εντελώς ηλίθιος», αναφέρει ο αναλυτής της Matrix, «είναι εκτυφλωτικά προφανές, ότι η ανάκαμψη της Ελλάδας πιθανότατα προβάλλεται με υπερβολικό τρόπο, από όσους έχουν συμφέρον να πείσουν τις αγορές, ότι όλα πηγαίνουν περίφημα στην Ευρώπη. Στην καλύτερη περίπτωση, τα προβλήματα της Ελλάδας εντοπίσθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες, αλλά δεν έχουν λυθεί»…
Δημοσιεύτηκε στις 7 Οκτωβρίου, 2010
