αλλά είναι παρά πολύ πιθανό η αγοραστική δύναμη πολλών από τον κόσμο της μισθωτής εργασίας στον ιδιωτικό τομέα να βρεθεί στον προηγούμενο αιώνα, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του '80. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ/ΑΔΕΔΥ πολύ κοντά στα επίπεδα του 1984 βρίσκεται ήδη η αγοραστική δύναμη των μισθωτών του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ενώ και οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα έχουν δεχτεί -εξαιτίας των μηδενικών αυξήσεων του 2010- ένα πλήγμα, που οδήγησε την αγοραστική δύναμή τους στις αρχές του 2000. Αν τα πράγματα εξελιχθούν, όπως τα σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας, σε αντάλλαγμα για το πάγωμα των απολύσεων πολλοί μισθωτοί στον ιδιωτικό τομέα θα αναγκαστούν είτε από τις αρχές του 2011 είτε από τις αρχές του 2012 να επιστρέψουν στις επιχειρήσεις όπου εργάζονται το σύνολο των αυξήσεων που πήραν από την 1η Ιανουαρίου του 2008 έως και την 1η Μαΐου του 2009. Έτσι σε όσες επιχειρήσεις υπογραφούν ειδικές συμβάσεις εργασίας οι μισθοί θα βρεθούν στα επίπεδα του 2007. Το 12% μείον στους μισθούς μέσα στην επόμενη διετία, που συμφώνησαν το υπουργείο Εργασίας και οι εργοδοτικοί φορείς, δεν είναι ένα τυχαίο ποσοστό. Είναι το σύνολο των αυξήσεων που έδωσαν μεσοσταθμικά όλες οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα μεταξύ 2008 και 2009 στο πλαίσιο των διετών συμβάσεων εργασίας που υπέγραψαν συνδικάτα και εργοδότες σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, ακολουθώντας τις αυξήσεις που είχε πετύχει η ΓΣΕΕ μέσα από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας 2008-2009.
Στο υπουργείο Εργασίας υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία -και η εκτίμηση ότι αποφύγαμε τα χειρότερα- για την έκβαση των διαπραγματεύσεων με την τρόικα όσον αφορά τις συλλογικές συμβάσεις στον ιδιωτικό τομέα. Η συμφωνία με τους εργοδοτικούς φορείς φαίνεται πως μπορεί να φέρει τα πράγματα στο πλαίσιο του αρχικού μνημονίου -όπου προβλέπονταν εθνικοί περιορισμοί στις αποκλίσεις των επιχειρησιακών συμβάσεων από τις κλαδικές- απομακρύνοντας το ενδεχόμενο τής κατά γράμμα εφαρμογής του επικαιροποιημένου μνημονίου, σύμφωνα με το οποίο οι αποκλίσεις θα ήταν οριζόντιες και χωρίς όρους και κανόνες. Μέχρι την Τετάρτη οι άνθρωποι της τρόικας θα τοποθετηθούν επί του σχεδίου του υπουργείου Εργασίας και η Λούκα Κατσέλη την Πέμπτη αναμένεται να το παρουσιάσει στο υπουργικό συμβούλιο. Σε δύο σημεία ενδέχεται να υπάρξουν εμπλοκές. Το πρώτο αφορά την επέκταση της εφαρμογής των κλαδικών συμβάσεων εργασίας σε όλες τις επιχειρήσεις, ακόμη και σε αυτές που δεν συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις. Όλοι οι κοινωνικοί εταίροι -και η ΓΣΕΕ- έχουν συμφωνήσει σε αυτό, αλλά οι άνθρωποι της τρόικας μπορεί να επιμείνουν ότι οι συμφωνίες δεσμεύουν μόνο τα άμεσα εμπλεκόμενη μέρη. Το δεύτερο αφορά τη ρήτρα, για να μην υπάρξουν ομαδικές απολύσεις στις επιχειρήσεις όπου θα μειωθούν οι μισθοί. Για αυτό το σημείο υπάρχουν διασταλτικές ερμηνείες ακόμη και για τη συμφωνία υπουργείου Εργασίας και εργοδοτικών φορέων, οπότε κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μία «κίτρινη κάρτα» από την τρόικα.
Για τους εργοδοτικούς φορείς οι κατακτήσεις συνεχίζονται με την προδιαγραφόμενη μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, ενώ το καλοκαίρι κέρδισαν μεγαλύτερο ποσοστό απολύσεων με μικρότερες αποζημιώσεις και πριν από έναν μήνα τη δυνατότητα να κάνουν προσλήψεις απαλλαγμένες από υψηλό ασφαλιστικό κόστος. Βέβαια η διόρθωση του «λάθους», να δοθούν αυξήσεις μεταξύ 2008 και 2009, ενώ φαινόταν πως η ελληνική οικονομία βρισκόταν στο κατώφλι της ύφεσης, είναι άγνωστο κατά πόσο θα βοηθήσει ουσιαστικά τις επιχειρήσεις και θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Ανάλογες είναι και οι αμφιβολίες του ΣΕΒ, που επιμένει στο «ευελιξία, περισσότερη ευελιξία!», δηλαδή στην κατάργηση των έξτρα αμοιβών για την υπερωριακή απασχόληση και την εργασία του Σαββάτου μέσα από τη ρύθμιση ενός ιδιαίτερα ευέλικτου χρόνου εργασίας. Τα σχέδια για την καθιέρωση «εθνικού» μισθού, ενιαίου για όλους τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα -σε κάθε επιχείρηση θα συνάπτεται ειδική ατομική συμφωνία για όλες τις επιπλέον αμοιβές- προς το παρόν παραμένουν στα συρτάρια του ΣΕΒ.
Δημοσιεύτηκε στις 6 Δεκεμβρίου, 2010
