Δέκα μήνες μετά την εφαρμογή του μνημονίου.
Έκανε λόγο για εθνική προσπάθεια και ζήτησε από τα κόμματα να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Της Λώρας Ιωάννου
Μία ολόκληρη ημέρα χρειάστηκε ο πρωθυπουργός για να ολοκληρώσει τον κύκλο των επαφών με το σύνολο των πολιτικών αρχηγών της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένων και των εξωκοινοβουλευτικών αρχηγών Ντόρας Μπακογιάννη και Φώτη Κουβέλη. Όχι, σε καμία περίπτωση δεν άφησε να εννοηθεί ότι επιθυμεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας, αν και ο Γιώργος Καρατζαφέρης κατάλαβε ότι ετοιμάζεται για ευρύ ανασχηματισμό με εξωκοινοβουλευτικές παρουσίες.
Ωστόσο, όσοι παρακολούθησαν τις δηλώσεις με τις οποίες ο πρωθυπουργός έριξε την αυλαία των συναντήσεων επικεντρώθηκαν στους δραματικούς τόνους που προσέδωσε στις δύο ευρωπαϊκές μάχες, της 11ης και της 25ης Μαρτίου. "Ζήτησα από όλους να αναλάβουν την ευθύνη τους σε αυτήν προσπάθεια που κάνουμε. Και βέβαια αυτή η προσπάθεια αφορά όλους μας", είπε ο κ. Παπανδρέου, έχοντας επιλέξει να φορά γραβάτα χρώματος μοβ. Τι εκτιμούν οι πλέον υποψιασμένοι στη ΝΔ; Ότι η κυβέρνηση εμφανίζεται απαισιόδοξη τώρα για να θριαμβολογήσει αργότερα, καθώς στη Συγγρού πιστεύουν ότι το πακέτο έχει ήδη διασφαλιστεί.
Σκληρή γραμμή για λύση πακέτο
Στις συναντήσεις, που είχαν τον χαρακτήρα "τσάι και συμπάθεια", ο Γιώργος Παπανδρέου ζήτησε συναίνεση στη λύση-πακέτο που αποφάσισε να διεκδικήσει από τη γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ στις 25 Μαρτίου στη βάση του τρίπτυχου επιμήκυνση αποπληρωμής - μείωση επιτοκίων - δυνατότητα επαναγοράς ομολόγων από τον νέο μηχανισμό στήριξης. "Σεβόμαστε τις διαφορετικές προσεγγίσεις των πολιτικών δυνάμεων. Ωστόσο, χρειάζεται ανάληψη ευθύνης από όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Εμείς από την πλευρά μας είμαστε αποφασισμένοι να υποστηρίξουμε ότι η μόνη λύση είναι η λύση-πακέτο. Οτιδήποτε άλλο δεν αποτελεί λύση. Κι εγώ σε αυτήν τη βάση θα δώσω τη μάχη", είπε ο Γ. Παπανδρέου στους αρχηγούς, απειλώντας ακόμη και με βέτο, χωρίς ωστόσο να το πει. Των συναντήσεων είχε προηγηθεί μεταμεσονύκτιο μαραθώνιο υπουργικό συμβούλιο ανήμερα της Καθαράς Δευτέρας, όπου σφραγίστηκε η σκληρή γραμμή.
Μπρα ντε φερ με Σαμαρά
Το ιδιότυπο μπρα ντε φερ κυρίως ανάμεσα στον Γιώργο Παπανδρέου και τον πρόεδρο της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά είχε πολλά λεπτά σημεία και πόλεμο χαρακωμάτων των δύο επιτελείων. Υπήρξαν διαρροές που ενόχλησαν και παραξένεψαν τη Συγγρού τόσο για το θέμα των εκλογών όσο και για το κείμενο συμπερασμάτων του ΕΛΚ, το οποίο σηκώνει η κυβέρνηση, για να ασκήσει πίεση στην αξιωματική αντιπολίτευση. Ο Αντώνης Σαμαράς έβαλε έναν αλλά βασικό αστερίσκο στη συναίνεση που ζήτησε ο πρωθυπουργός, ενώ πίσω από την πρωτοβουλία του Γ. Παπανδρέου και τη σκληρή γραμμή που έθεσε απέναντι στην Άγκελα Μέρκελ είδε ένα "καλοστημένο σχέδιο", προκειμένου να εμφανίσει τη διπλωματική μάχη της 25ης Μαρτίου σαν κυβερνητικό θρίαμβο.
Η πρώτη διαρροή που είδε με στραβό μάτι ο πρόεδρος της ΝΔ ήταν αυτή με θέμα τις πρόωρες εκλογές. Πολύ προτού ο κ. Σαμαράς προβεί σε επίσημες ανακοινώσεις, το Μαξίμου διέρρευσε ότι ο πρωθυπουργός "έκλεισε το θέμα των εκλογών". "Δεν είχα τέτοια εικόνα, δεν υπήρχε τέτοιο θέμα", σχολίασε λίγο αργότερα ο Αντώνης Σαμαράς στους δημοσιογράφους, όταν ρωτήθηκε αν βλέπει εκλογές. Ποια είναι η πραγματικότητα; Σύμφωνα με τη ΝΔ, ο Γιώργος Παπανδρέου έθεσε μόνος του το ζήτημα λέγοντας: "Δεν έχω στο μυαλό μου εκλογές. Αν ήθελα, θα τις είχα προκηρύξει μαζί με τις αυτοδιοικητικές". Σύμφωνα με το Μαξίμου, ο πρωθυπουργός απάντησε έτσι σε ερώτηση του κ. Σαμαρά.
Η δεύτερη διαρροή που απέκρουσε αργά το απόγευμα η ΝΔ αφορούσε τη στάση που τήρησε ο Αντώνης Σαμαράς στο ΕΛΚ, με το επιχείρημα ότι, σε αντίθεση με το κείμενο συμπερασμάτων των σοσιαλιστών, στο κείμενο του Λαϊκού Κόμματος δεν αποτυπώνεται κανένα από τα αιτήματα της Ελλάδας, ούτε καν ως διαφωνία εκ μέρους του αρχηγού της ΝΔ. Σε non paper που εξέδωσε η ΝΔ αργά το απόγευμα υπήρξε σκληρή απάντηση στις διαρροές του Μαξίμου: "Η σημερινή σπέκουλα από ανώνυμους κυβερνητικούς κύκλους ότι δήθεν στο κείμενο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος δεν υπάρχει αναφορά στα ζητήματα που αφορούν την Ελλάδα (π.χ. επιμήκυνση, μείωση επιτοκίου) έπεσε πολύ γρήγορα στο κενό. Το κείμενο των συμπερασμάτων του ΕΛΚ επιβεβαιώνει για μια ακόμη φορά τη δυνατότητα της επιμήκυνσης αποπληρωμής του δανείου των 110 δισ., που είναι ένας από τους ελληνικούς στόχους". Τι επικαλείται σε αυτό το non paper η ΝΔ; Δύο αναφορές σε δύο παραγράφους του κειμένου συμπερασμάτων. Στην πρώτη αναφορά λέγεται χαρακτηριστικά: "Ενθαρρύνουμε περιοδική επαναξιολόγηση της βοήθειας που προσφέρεται από την ΕΕ και τους διεθνείς οργανισμούς, που μπορεί να οδηγήσει σε πιθανές τροποποιήσεις στα προγράμματα (πακέτα) που ήδη εφαρμόζονται". Σε άλλη παράγραφο αναφερόταν: "Ενδεχόμενα μέτρα που θα διασφαλίζουν τη συνέχιση της επιτυχούς εφαρμογής των προγραμμάτων για την Ελλάδα και την Ιρλανδία θα πρέπει επίσης να μπουν σε αυτή την κατηγορία".
ΝΔ: Συναίνεση μόνο με χαλαρούς όρους
Ο πρόεδρος της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς καταρχήν συμφώνησε στην έκδοση ευρωομολόγου, στην επιμήκυνση, στη μείωση του επιτοκίου και στην επαναγορά των ομολόγων, αλλά προσέθεσε έναν σημαντικό αστερίσκο: Να μη συνοδεύεται αυτή η λύση-πακέτο από ένα σκληρό κολάρο για την Ελλάδα, όπερ μεθερμηνευόμενο σημαίνει να μη συνοδεύεται από νέα σκληρά μέτρα. Επί της ουσίας ο κ. Σαμαράς ζήτησε επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου λέγοντας: "Η ικανοποίηση αυτού του πακέτου σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να συνδεθεί με νέα σκληρά μέτρα για την ελληνική οικονομία. Και είναι για μας αυτονόητο ότι, ακόμη και αν εξασφαλίζαμε ευνοϊκές αποφάσεις για τη διαχείριση του χρέους, όπως π.χ. για την επιμήκυνση, κάτι τέτοιο από μόνο του δεν θα μας έλυνε το πρόβλημα. Γιατί το πρόβλημα σήμερα είναι η ασφυξία που προκαλεί στην ελληνική οικονομία το ίδιο το μνημόνιο. Και βασική του λύση είναι η δραστική αλλαγή των όρων του μνημονίου".
Τι υποψιάζονται στη ΝΔ; Πρώτον, ότι η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει τον βασικό καμβά των αιτημάτων που προβάλλει ως λύση-πακέτο και ότι εκ του ασφαλούς υιοθετεί τη σκληρή γραμμή. Δεύτερον, ότι οποιαδήποτε λύση στη διαχείριση του χρέους θα συνοδευτεί από σκληρά πολιτικά μέτρα.
Αλ. Παπαρήγα: Όχι στη συναίνεση
Η γενική γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα στο τετ α τετ που είχε με τον πρωθυπουργό προέβλεψε ότι "θα υπάρξει κάποια συμφωνία στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ελεγχόμενη χρεοκοπία"! Πώς αντέδρασε ο κ. Παπανδρέου; Απλώς την άκουσε. Η κ. Παπαρήγα άκουσε τα περί σκληρής γραμμής, αλλά ξεκαθάρισε στον πρωθυπουργό ότι συναίνεση το κόμμα της δεν προτίθεται να δώσει. "Εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε προτάσεις στην κυβέρνηση που στην ουσία είναι να διαλέξουμε με ποιο σκοινί θα κρεμάσουν τον ελληνικό λαό, αν θα είναι μεταξωτό, τρίχινο ή δεν ξέρω τι. Οποιαδήποτε όμως συμφωνία συνεπάγεται νέα δυσβάσταχτα, αβάσταχτα μέτρα κατά του ελληνικού λαού, κατά των λαών της Ευρώπης. Επομένως, συναίνεση δεν μπορεί να υπάρξει".
Γ. Καρατζαφέρης: Συνιστώ επιθετικό παιχνίδι
Αλλαγή παιχνιδιού συνέστησε στον πρωθυπουργό ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Γιώργος Καρατζαφέρης. Από άμυνα να παίξει επίθεση με κύριο επιχείρημα ότι στις 25 Μαρτίου δεν διακυβεύεται το μέλλον της Ελλάδας αλλά της Ευρώπης. "Το αμυντικό παιχνίδι των κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ δεν απέδωσε, έχουμε γνωρίσει μόνον ήττες και υποβαθμίσεις. Εγώ συνιστούσα και συνιστώ επιθετικό παιχνίδι". Επί της ουσίας ο κ. Καρατζαφέρης κινήθηκε σε δύο γραμμές. Στο κεντρικό δελτίο του Alter αφενός δήλωσε ότι δεν θα τραβήξει το χαλί από την κυβέρνηση, λέγοντας πως "δεν μπορούμε να τραβάμε το σορτσάκι εκείνου που μάχεται πάνω στο ριγκ", αφετέρου ζήτησε επαναδιαπραγμάτευση των όρων του μνημονίου. "Από την πρώτη στιγμή το λέω", είπε χαρακτηριστικά.
Αλ. Τσίπρας: Ναι στην επαναδιαπραγμάτευση
Ναι στην επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, όχι στο Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας και δημοψήφισμα ήταν το τρίπτυχο της πρότασης που κατέθεσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας. "Του κατέθεσα την πρόταση να αρνηθεί το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας και να προσφύγει σε δημοψήφισμα στον ελληνικό λαό. Να πει δημόσια την αλήθεια για την αποτυχία του μνημονίου, για την αποτυχία αυτής της πολιτικής που μας βυθίζει στην παγίδα του χρέους, σε αυτόν τον φαύλο κύκλο χρέους - λιτότητας - ύφεσης - χρέους. Και, βεβαίως, του επανέλαβα την πρόταση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για επαναδιαπραγμάτευση του χρέους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διότι ο ελληνικός λαός δεν οφείλει να υποθηκεύει το μέλλον του επειδή κάποιοι κερδίσανε εις βάρος του όλα τα προηγούμενα χρόνια".
Ντ. Μπακογιάννη: Με 180 ψήφους
Να ψηφιστεί με 180 ψήφους το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας πρότεινε στον πρωθυπουργό η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμμαχίας Ντόρα Μπακογιάννη, "καθότι θα αφορά μία θητεία πολύ πέραν της κυβερνητικής θητείας της σημερινής", όπως είπε χαρακτηριστικά. Από εκεί και πέρα η κ. Μπακογιάννη κατηγόρησε αφενός την κυβέρνηση ότι πάει με βήμα σημειωτόν, αφετέρου τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης ότι κρατούν το καράβι των μεταρρυθμίσεων δεμένο. "Έχουμε όλοι κοινούς στόχους. Δυστυχώς όμως τα κόμματα είναι βαθιά διχασμένα. Η ΝΔ, το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθούν και υποστηρίζουν την αντιμνημονιακή τους λογική, η δε κυβέρνηση ακόμη και σήμερα δεν λέει την πλήρη αλήθεια στον ελληνικό λαό. Έχει αρχίσει από τα εύκολα κόβοντας μισθούς και συντάξεις, αλλά τώρα που έρχονται τα δύσκολα, που είναι οι πραγματικές διαρθρωτικές αλλαγές και η σύγκρουση με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ουσιαστικά κάνει βήμα σημειωτόν, για να μην πω ότι κάνει πίσω".
Φ. Κουβέλης: Συνολική αναδιάρθρωση του χρέους
Συνολική ρύθμιση του χρέους ζήτησε από τον πρωθυπουργό ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς Φώτης Κουβέλης με κύριο επιχείρημα ότι η Ελλάδα δεν αντέχει άλλο. "Πρέπει να υπάρξει μια συνολική αντιμετώπιση του χρέους, με αναδιάρθρωση, η οποία θα αφορά και την επιμήκυνση και το επιτόκιο και σε κάθε περίπτωση την έκδοση ευρωομολόγου. Δεν αντέχει άλλο η ελληνική κοινωνία. Δεν μπορεί τα έσοδα να εξασφαλίζονται από τη μοναδική πηγή της περικοπής των αποδοχών, της απομείωσης της μισθωτής εργασίας, της περικοπής των συντάξεων και των δαπανών του κοινωνικού κράτους".
Δημοσιεύτηκε στις 9 Μαρτίου, 2011
