Ένα ολοκληρωμένο πακέτο πολιτικών και μέτρων με στόχο την ενίσχυση της δημοκρατίας, της διαφάνειας και της ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαντώντας στις αυξανόμενες απειλές που αντιμετωπίζουν οι δημοκρατικοί θεσμοί στην Ευρώπη.
Στον πυρήνα της πρωτοβουλίας βρίσκεται η δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού μηχανισμού αποτροπής και αντιμετώπισης συλλογικών απειλών, με την ονομασία European Democracy Shield («Ασπίδα Δημοκρατίας»), ο οποίος φιλοδοξεί να ενισχύσει την προστασία των θεμελιωδών ελευθεριών και τη δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών.
1. Θωράκιση της δημοκρατίας
Η νέα πρωτοβουλία αποσκοπεί στην παροχή πρακτικών εργαλείων προς τα κράτη-μέλη για την πρόληψη και αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων, εκστρατειών παραπληροφόρησης και εξωτερικών παρεμβάσεων. Στόχος είναι η διαφύλαξη της ελευθερίας του λόγου, της διαφάνειας στις δημοκρατικές διαδικασίες και της ανεξαρτησίας των θεσμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
2. Ευρωπαϊκή στρατηγική για την κοινωνία των πολιτών
Για πρώτη φορά παρουσιάζεται μια συνεκτική στρατηγική που στοχεύει στην ενίσχυση της συμμετοχής και της ελεύθερης λειτουργίας των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών σε όλα τα κράτη-μέλη. Η Επιτροπή επιδιώκει την αναβάθμιση του ρόλου τους στη διαμόρφωση πολιτικών, καθώς και τη θεσμική και αποτελεσματική εκπροσώπησή τους σε ευρωπαϊκά και διεθνή fora.
3. Ενίσχυση της εκλογικής ακεραιότητας
Με ορίζοντα τις ευρωεκλογές του 2029 και υπό το βάρος των αυξανόμενων κινδύνων για τις εκλογικές διαδικασίες, προβλέπεται η ενδυνάμωση των κανόνων διαφάνειας στη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών κομμάτων, αυστηρότερη εποπτεία σε θέματα ξένης χρηματοδότησης και διεύρυνση των ρυθμίσεων που αφορούν τις ψηφιακές πολιτικές καμπάνιες.
Η πρωτοβουλία εντάσσεται στη συνολική προσπάθεια της ΕΕ να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που θέτουν ο υβριδικός πόλεμος, η ξένη επιρροή και η συστηματική παραπληροφόρηση, φαινόμενα που δοκιμάζουν την κοινωνική συνοχή και την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα προτεινόμενα μέτρα αναμένεται να ενισχύσουν το κράτος δικαίου και να καταστήσουν σαφές ότι οι αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραμένουν αδιαπραγμάτευτος πυλώνας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογράμμισε ότι η ευρωπαϊκή δημοκρατία βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτοφανείς προκλήσεις, σημειώνοντας πως η προστασία της αποτελεί θεμελιώδη ευθύνη της Ένωσης. Παράλληλα, τόνισε ότι η «Ασπίδα Δημοκρατίας» προσφέρει στα κράτη-μέλη ουσιαστικά εργαλεία για την αντιμετώπιση της κυβερνοεπιρροής, της παραπληροφόρησης και της εξωτερικής παρέμβασης στις εκλογές.
Από την πλευρά του, ο Επίτροπος για το Κράτος Δικαίου, Μάικλ ΜακΓκράθ, επεσήμανε την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης των δημοκρατικών θεσμών και διαδικασιών, χαρακτηρίζοντας την πρωτοβουλία ως βασικό πυλώνα της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την προστασία της εκλογικής ακεραιότητας και του κράτους δικαίου.
Ανδρέας Μηλιώνης Δημοσιογράφος
Δημοσιεύτηκε στις 27 Δεκεμβρίου, 2025
