Στην αίθουσα συνεδριάσεων του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης μεταφέρεται σήμερα η συζήτηση για την παραχώρηση στον κεντρικό δήμο της πρώτης προβλήτας του λιμανιού, που έχει τεθεί ως αίτημα πρώτης γραμμής από τον Γιάννη Μπουτάρη.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης για το θέμα αυτό εμφανίζεται αποφασισμένος να φτάσει μέχρι και στον Αλέξη Τσίπρα, ζητώντας την παρέμβαση προσωπικά του πρωθυπουργού, ώστε η πρώτη προβλήτα να εξαιρεθεί από τη διαδικασία πώλησης του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με τον Γιάννη Μπουτάρη ο χώρος αυτός, ο οποίος δεν φιλοξενεί λιμενικές, αλλά χρήσεις που κατά κύριο λόγο σχετίζονται με τον πολιτισμό, πρέπει να παραχωρηθεί στο δήμο Θεσσαλονίκης, για να αναβαθμιστεί και να αποδοθεί στους κατοίκους και στους επισκέπτες της πόλης.
Οι διεκδικήσεις του δήμου
Ο δήμος Θεσσαλονίκης ζητά να του παραχωρηθεί ο πρώτος τομέας του λιμανιού, ο οποίος περιλαμβάνει την πρώτη προβλήτα, το κτίριο του πρώην τελωνείου και την έκταση ανάμεσα στο διατηρητέο και την κύρια πύλη επί της οδού Ναυάρχου Κουντουριώτη.
Για το συγκεκριμένο τομέα το master plan του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης προβλέπει χρήσεις πολιτισμού και αναψυχής. Για τη θαλάσσια ζώνη του προβλέπονται υδατοδρόμιο και τουριστικό καταφύγιο μεγάλων τουριστικών σκαφών, ενώ για το κτίριο του παλιού τελωνείου προτείνονται χρήσεις εμπορίου, γραφείων και μουσείου.
Ο Γιάννης Μπουτάρης έχει ήδη θέσει το ζήτημα της παραχώρησης του πρώτου τομέα του λιμανιού στο δήμο Θεσσαλονίκης με σχετικές επιστολές του προς τους υπουργούς Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Γιώργο Σταθάκη.
Στόχος του δήμου Θεσσαλονίκης, όπως επισημαίνει ο κ. Μπουτάρης, είναι ο χώρος αυτός να αποδοθεί στους κατοίκους και στους επισκέπτες της πόλης ως μία ζώνη πολιτισμού και αναψυχής. Μάλιστα καλεί τόσο τον Ευκλείδη Τσακαλώτο όσο και τον Γιώργο Σταθάκη να σταθούν αρωγοί στο «κυρίαρχο», όπως ο ίδιος το προσδιορίζει, αίτημα του δήμου.
Ναυτικό και Μουσείο Πόλης
Στα σχέδια του δήμου περιλαμβάνεται η δημιουργία σε χώρους του πρώτου τομέα του λιμανιού ενός Ναυτικού Μουσείου και ενός Μουσείου Πόλης της Θεσσαλονίκης-Κέντρου Αρχιτεκτονικής.
Ακόμη αίτημά του είναι να λειτουργήσει σε κτίριο πλησίον της πύλης της πρώτης προβλήτας και ένας παιδικός σταθμός, τον οποίο θα διαχειρίζεται ο δήμος Θεσσαλονίκης, με σκοπό να καλύψει τις ανάγκες των οικογενειών που μένουν στο κέντρο της πόλης.
«Στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού ο δήμος Θεσσαλονίκης επιδιώκει και διεκδικεί την ένταξη στο σώμα της πόλης και την παραχώρηση τμήματος του λιμένα και συγκεκριμένα του τομέα 1, που δεν φιλοξενεί λιμενικές χρήσεις (πρώτη προβλήτα, κτίριο του τελωνείου, περιοχή μεταξύ της πρώτης και δεύτερης προβλήτας)», διευκρινίζει η διεύθυνση Αστικού Σχεδιασμού και Αρχιτεκτονικών Μελετών του δήμου Θεσσαλονίκης.
Όπως τονίζεται στην εισήγηση της συγκεκριμένης υπηρεσίας προς το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης, ο κεντρικός δήμος διεκδικεί να αποτελέσει το φορέα διαχείρισης όλων των παρεμβάσεων που θα υλοποιηθούν στη ζώνη αυτή, για την οποία προβλέπονται αστικές χρήσεις και δράσεις πολιτισμού και αναψυχής.
«Σε συνέχεια των προτάσεων και έργων του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Θεσσαλονίκη 1997, που υλοποιήθηκαν με δημόσιες δαπάνες, η παραχώρηση του τομέα 1 στο δήμο Θεσσαλονίκης εξασφαλίζει διεύρυνση του αστικού μετώπου προς τη θάλασσα, επέκταση της περιοχής για αποκλειστική χρήση πεζών έως τα όρια της δεύτερης προβλήτας, ένταξη του κτιρίου του τελωνείου στον αστικό πλέον ιστό, καθώς και δυνατότητα δημιουργίας κόμβου μετεπιβίβασης σε μέσα μαζικής μεταφοράς, συνδυαζόμενου με σημαντικής χωρητικότητας χώρο στάθμευσης για την κάλυψη των αναγκών και την εξυπηρέτηση του κέντρου της πόλης», σημειώνεται στην εισήγηση της διεύθυνσης Αστικού Σχεδιασμού και Αρχιτεκτονικών Μελετών.
Στο δημοτικό συμβούλιο
Το αίτημα Μπουτάρη για παραχώρηση του πρώτου τομέα του λιμανιού στο δήμο αναμένεται να αποτελέσει το κυρίαρχο θέμα που θα απασχολήσει τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου στη σημερινή συνεδρίασή τους.
Στόχος της δημοτικής αρχής είναι το αίτημά της να τύχει ευρείας αποδοχής, ώστε να υποστηριχθεί σχετική επιστολή που θα συνταχθεί με αποδέκτη τον Αλέξη Τσίπρα. Ο δήμαρχος τόσο με την επιστολή αυτή όσο και με επίσκεψη που σχεδιάζει στο πρωθυπουργικό γραφείο θα επιχειρήσει να αποσπάσει τη δέσμευση του Αλέξη Τσίπρα ότι θα εξαιρέσει την πρώτη προβλήτα από τη διαδικασία πώλησης του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, όπως έχει διαβεβαιώσει ότι θα πράξει για τη Δραπετσώνα στην περίπτωση του Πειραιά.
Επιφυλακτικοί οι παραγωγικοί φορείς
Επιφυλακτικοί απέναντι στο αίτημα του Γιάννη Μπουτάρη εμφανίζονται οι παραγωγικοί φορείς της πόλης.
Σε σύσκεψη που οργανώθηκε για το θέμα αυτό με πρωτοβουλία Μπουτάρη στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας οι εκπρόσωποι παραγωγικών φορέων κατέστησαν σαφές ότι δεν θα υποστηρίξουν το αίτημα του δήμου, εάν αυτό θέσει με οποιονδήποτε τρόπο σε κίνδυνο τη διαγωνιστική διαδικασία για την πώληση του λιμανιού.
«Δεν μπορούμε να στηρίξουμε το αίτημα του δήμου Θεσσαλονίκης, γιατί θεωρούμε ότι θα τεθεί σε κίνδυνο η διαδικασία του διαγωνισμού. Αν μας προσπεράσει το τρένο, αυτή τη φορά θα μας προσπεράσει για πάντα. Ό,τι είναι να γίνει πρέπει να γίνει γρήγορα. Δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλες καθυστερήσεις», προειδοποιεί ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος Κυριάκος Λουφάκης.
Αρνητική στάση απέναντι στο αίτημα του δήμου Θεσσαλονίκης διατυπώνει και ο α' αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης Μανόλης Βλαχογιάννης. Όπως διευκρινίζει ο ίδιος, προτεραιότητα του Επιμελητηρίου είναι να μην υπάρξουν προσκόμματα στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης του ΟΛΘ.
«Εάν η διεκδίκηση του δήμου Θεσσαλονίκης για την παραχώρηση της πρώτης προβλήτας δημιουργεί προβλήματα στο διαγωνισμό για την πώληση του λιμανιού, τότε στεκόμαστε απέναντι. Αν δεν υπάρχει ο κίνδυνος να χάσουμε το διαγωνισμό, τότε λέμε η πρώτη προβλήτα να έλθει στην πόλη», επισημαίνει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Παντελής Φιλιππίδης.
«Εφόσον από τη διαδικασία αυτή δεν επηρεάζεται ο διαγωνισμός για το λιμάνι, τότε δεν έχουμε αντίρρηση η πρώτη προβλήτα να παραχωρηθεί στο δήμο Θεσσαλονίκης, αρκεί στη διαχείρισή της να συμμετάσχουν και οι φορείς της πόλης», παρατηρεί και ο α' αντιπρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης Γιώργος Ηλιάδης.
«Γνωρίζουμε ποιες είναι οι επιπτώσεις που θα έχει η διεκδίκηση αυτή από μέρους του δήμου Θεσσαλονίκης στο θέμα της ιδιωτικοποίησης;», διερωτάται ο Χρήστος Γεωργίου, εκπροσωπώντας το Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδας.
Η προβλήτα του πολιτισμού
Ήδη από το 1997, όταν με κονδύλια της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας αναμορφώθηκαν και εξοπλίστηκαν οι αποθήκες που βρίσκονται στο συγκεκριμένο κομμάτι του λιμανιού, η πρώτη προβλήτα αποτελεί έναν χώρο που είναι άμεσα συνυφασμένος με τα πολιτιστικά δρώμενα που φιλοξενούνται στην πόλη.
Κάθε φθινόπωρο στην πρώτη προβλήτα του λιμανιού χτυπά η καρδιά όλης της πόλης με την ευκαιρία της διοργάνωσης του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Πέρα από τα Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Ντοκιμαντέρ φιλοξενούνται το Μουσείο Κινηματογράφου, το Μουσείο Φωτογραφίας και το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης. Εξάλλου πολύ συχνά στις αποθήκες και στους υπαίθριους χώρους της πρώτης προβλήτας διοργανώνονται εικαστικές και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις αλλά και θεσμοί, όπως η Biennale και η Biennale Νέων Καλλιτεχνών.
Πριν από περίπου έξι χρόνια η τότε διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε. προχώρησε σε παρεμβάσεις στους χώρους της πρώτης προβλήτας, ώστε να την καταστήσει εύκολα προσβάσιμη και ελκυστική για τον κόσμο. Παλαιότερα οι κλειστές πόρτες, ο μαντρότοιχος που υπήρχε στο χώρο και οι μπάρες στην είσοδο λειτουργούσαν αποτρεπτικά για τους πολίτες που ήθελαν να επισκεφθούν τις εγκαταστάσεις της.
Με τις παρεμβάσεις ωστόσο που υλοποιήθηκαν κατά τη διετία 2010-2011 το σκηνικό αυτό μεταβλήθηκε. Από τους χώρους της πρώτης προβλήτας, η οποία επί σειρά ετών θύμιζε ένα απέραντο πάρκιγκ, απομακρύνθηκαν τα αυτοκίνητα, με αποτέλεσμα η ζώνη αυτή να έχει καταστεί πλέον εξαιρετικά ελκυστική για τους πεζούς.
Ακολούθησαν παρεμβάσεις για την ήπια ανάπλαση της πρώτης προβλήτας. Οι παρεμβάσεις αυτές περιελάμβαναν μεταξύ άλλων τη βελτίωση του παραδοσιακής τεχνοτροπίας οδοστρώματος, την ξύλινη επένδυση του κρηπιδώματος, την επιλεγμένη δενδροφύτευση του χώρου και την ανανέωση του φωτισμού.
Στο πλαίσιο των έργων αυτών αποφασίστηκε και η μεταφορά της διοίκησης του λιμενικού σώματος στο κτίριο της πρώην ελεύθερης ζώνης. Με τον τρόπο αυτό αποδόθηκε στους πολίτες ένα σημαντικό κομμάτι της πρώτης προβλήτας, που μέχρι και πριν από λίγα χρόνια ήταν απροσπέλαστο.
Αντίθετος ο Στ. Καλαφάτης
Είναι αμφίβολο αν ο Γιάννης Μπουτάρης θα επιτύχει την ευρεία στήριξη που επιδιώκει, καθώς ήδη ο επικεφαλής της παράταξης της μείζονος αντιπολίτευσης Σταύρος Καλαφάτης του έχει ασκήσει για το θέμα αυτό δριμύτατη κριτική.
«Στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα», είναι το δηκτικό σχόλιο του Σταύρου Καλαφάτη για το θέμα του λιμανιού. Ο επικεφαλής των «Εντάξει» κατηγορεί εμμέσως πλην σαφώς τον Γιάννη Μπουτάρη ότι επιχειρεί να δημιουργήσει εντυπώσεις. «Ή ήσασταν πολιτικά αφελής, όταν αρκεστήκατε σε απλές διαβεβαιώσεις από την πλευρά των κυβερνώντων και πειστήκατε μέσα από έναν καφέ ότι θα σας δοθεί η πρώτη προβλήτα, ή κάνατε μία συμφωνία δεσμευτικού χαρακτήρα, την οποία δεν τήρησε η άλλη πλευρά. Στη δεύτερη περίπτωση το πολιτικό βάρος πέφτει στην κυβέρνηση, η οποία προφανώς σας αγνόησε και σας ενέπαιξε, αλλά αυτό πρέπει να στοιχειοθετηθεί», υπογραμμίζει, απευθυνόμενος προς το δήμαρχο Θεσσαλονίκης.
Αναφερόμενος στην επίκληση από πλευράς Γιάννη Μπουτάρη πως με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μπορεί να γίνει ό,τι και με αυτό της Δραπετσώνας, για το οποίο ο πρωθυπουργός υποσχέθηκε ότι θα εξαιρεθεί από τη διαγωνιστική διαδικασία του θαλασσίου μετώπου στον Πειραιά, ο κ. Καλαφάτης τονίζει: «Άλλο λέω και εξαγγέλλω, άλλο νομοθετώ και άλλο υλοποιώ. Στο θέμα της Δραπετσώνας είμαστε ακόμη στο 'λέω'. Και με αυτήν την κυβέρνηση κρατάμε μικρό καλάθι».
Δημοσιεύτηκε στις 4 Απριλίου, 2016