Πρόγευση των κατευθυντήριων γραμμών που θα δώσει η ενδιάμεση αποστολή της τρόικας στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο, αλλά και η προγραμματισμένη του Οκτωβρίου, αποτελεί η έκθεση που δημοσιοποίησε η Κομισιόν την εβδομάδα που πέρασε και την οποία συνυπογράφει ο επικεφαλής του ελληνικού προγράμματος από μεριάς Ευρωπαϊκής Επιτροπής Σερβάας Ντερούζ. Στην έκθεση αυτή, που φέρει τον γενικό τίτλο «Εξωτερικές Ανισορροπίες και Δημόσια Οικονομικά στην Ε.Ε.», οι Βρυξέλλες αναζητούν το πάντρεμα μεταξύ δημοσιονομικής εξυγίανσης και αποκατάστασης της ανταγωνιστικότητας- και αυτό είναι το βασικό μήνυμα που επιθυμούν να περάσουν και στο ελληνικό οικονομικό επιτελείο με το οποίο, όπως αναφέρουν πληροφορίες, είχαν ήδη τις πρώτες συζητήσεις.
Λίγους μήνες μετά την υιοθέτηση του Μνημονίου, οι κοινοτικοί εστιάζουν πλέον στη μακροχρόνια βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας και όχι απλώς στην τήρηση των στόχων για περιορισμό του ελλείμματος. Ετσι, θεωρούν ότι η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς της, η οποία «θα συμβάλει θετικά και στη μείωση του ελλείμματος και στη μείωση του δημοσίου χρέους», έχει πρώτιστη σημασία.
Κομβικό σημείο, κατά την Κομισιόν, για την ενίσχυση και αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας είναι οι περίφημες διαρθρωτικές αλλαγές «που οδηγούν και στην αύξηση της ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα». Ομως αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές είναι που κατέχουν και πρωτεύοντα ρόλο στο ελληνικό πρόγραμμα και, όπως όλα δείχνουν, θα μονοπωλήσουν την πολιτική και οικονομική ατζέντα του φθινοπώρου. Ηδη, το οικονομικό επιτελείο, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν προσανατολίζεται στην τυφλή υλοποίηση του Μνημονίου, αλλά αναζητά και τρόπους μεγιστοποίησης της απελευθέρωσης υπηρεσιών- για παράδειγμα, έχει δρομολογηθεί μελέτη για το λιανεμπόριο.
Οσον αφορά το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, η έκθεση που συνυπογράφει ο κ. Ντερούζ είναι αρκετά σαφής: η έμφαση πρέπει να δίδεται στη μείωση των δαπανών «και κυρίως στη συγκράτηση ή μείωση των μισθών του Δημοσίου». Η συνταγή αυτή κρίνεται ως η πλέον επιτυχής για χώρες που δεν έχουν το πλεονέκτημα της νομισματικής υποτίμησης.
Αντιστοίχως, σημειώνει η Κομισιόν, «οι στρατηγικές δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι πιο πιθανόν να μειώσουν τα επίπεδα του δημοσίου χρέους και να διορθώσουν τις εξωτερικές ανισορροπίες εάν μπορούν να επηρεάσουν αποτελεσματικά τον καθορισμό των τιμών και των μισθών στον ιδιωτικό τομέα». Φυσικά, οι κοινοτικοί αποφεύγουν να πουν πώς θα γίνει αυτό, με κρατική παρέμβαση ή αλλιώς, όμως ως προς το αποτέλεσμα είναι κάτι παραπάνω από ξεκάθαροι. Αλλωστε, σε άλλο σημείο η έκθεση, ανατρέχοντας στην εμπειρία των ήδη εφαρμοσμένων προγραμμάτων δημοσιονομικής εξυγίανσης, αναφέρει πως «τα προγράμματα που περιελάμβαναν μειώσεις μισθών και τιμών πέτυχαν καλύτερα».
Υψηλή ανεργία. Ωστόσο, οι κοινοτικοί αναφέρονται και σε ορισμένα άλλα χρήσιμα συμπεράσματα: ότι η καταπολέμηση του πληθωρισμού είναι προτεραιότητα- κι ας βολεύει διότι μειώνει το ποσοστό του δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ-, ότι όσο περισσότερο αργεί η διαδικασία αποκατάστα- σης της ανταγωνιστι- κότητας και των διαρθρωτικών αλλαγών τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος της υψηλής διαρθρωτικής ανεργίας, ότι οι φόροι στην κατοικία, στις επιχειρήσεις και στα εισοδήματα λειτουργούν ανασταλτικά για το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Ολα αυτά όμως το οικονομικό επιτελείο του κ. Παπακωνσταντίνου θα έχει τη δυνατότητα να τα συζητήσει εκτενώς και με τους ελεγκτές της τρόικας τον Σεπτέμβριο που θα έρθουν στην Αθήνα, αλλά και με τον κ. Ντερούζ προσωπικά, ο οποίος προτίθεται να είναι στην Ελλάδα και τον ερχόμενο μήνα και, φυσικά, τον Οκτώβριο. Αλλωστε, το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας αποτελεί και κεντρικό ζήτημα της οικονομικής διακυβέρνησης που θα συζητηθεί στο άτυπο ΕCΟFΙΝ, στις 7 Σεπτεμβρίου, στις Βρυξέλλες.
Δημοσιεύτηκε στις 15 Αυγούστου, 2010
