Δύο έως τρία κιλά, που μεταφράζονται σε χιλιάδες θερμίδες, κρύβονται πίσω από το νόστιμο αλλά ταυτόχρονα και ανθυγιεινό εορταστικό τραπέζι των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Μελομακάρονα, κουραμπιέδες, βασιλόπιτες, κρέατα, αλλά και αλκοόλ, έχουν την τιμητική τους στις προτιμήσεις μας, ωστόσο είναι πολύ εύκολο να μας φορτώσουν με περιττές θερμίδες. Όπως άλλωστε επισημαίνουν οι ειδικοί, οι ασθενείς των... Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι όσοι πέφτουν "με τα μούτρα" στα πλούσια εδέσματα του γιορτινού τραπεζιού, ιδιαίτερα εάν έχουν προηγουμένως κάνει νηστεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάρκεια των 15 ημερών που διαρκούν οι γιορτές, το 80% των πολιτών βάζει τουλάχιστον 2-3 κιλά, ενώ μόλις το 20% καταφέρνει να διατηρήσει το βάρος του.
Αποτέλεσμα της εορταστικής... λαιμαργίας είναι να γεμίζουν τα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων με πολίτες που υποφέρουν από βαρυστομαχιά και γαστρεντερίτιδα. Μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν όσοι πάσχουν από υπέρταση ή διαβήτη, καθώς η υπερβολική κατανάλωση τροφών επιδεινώνει την κατάστασή τους. Αυτό σημαίνει ότι πέρα από την αύξηση του βάρους, οι θερμίδες από την αυξημένη πρόσληψη τροφής, και κυρίως από τα γλυκά και τα λίπη, μπορεί να ανεβάσουν την πίεση, τη χοληστερίνη ή το σάκχαρο.
"Το επίμαχο θέμα των ημερών είναι πώς μπορεί κάποιος να απολαύσει το γιορτινό τραπέζι χωρίς ουσιαστικές δυσκολίες. Ένας καλός τρόπος είναι τις παραμονές ενός δείπνου να προηγηθεί η πρόσληψη πέντε έξι μερίδων φρούτων μέσα στην ημέρα και το μεσημέρι να καταναλωθεί απλώς μία σαλάτα με μία φέτα ψωμί. Επίσης, προσοχή χρειάζεται στις δοκιμές των φαγητών που ετοιμάζονται στο σπίτι", εξηγεί στη "ΜτΚ" ο ιατρός-κλινικός διαιτολόγος και επιστημονικός συνεργάτης Ιατρικής του ΑΠΘ Μιχάλης Χουρδάκης.
Παράλληλα, τονίζει ότι όσον αφορά στο κυρίως πιάτο, καλό είναι να γεμίσουμε το μισό με αρκετή σαλάτα και να μοιράσουμε το άλλο μισό στα δύο. Στο ένα μέρος μπορούμε να βάλουμε γαλοπούλα, χοιρινό ή ό,τι άλλο από την ομάδα κρέατος και το τελευταίο τέταρτο να το γεμίσουμε με πατάτες, γέμιση ή μακαρόνια. Καλό θα ήταν να αποφύγουμε το επιπλέον ψωμί, προκειμένου να μην υπάρχει υπερβολική πρόσληψη θερμίδων και απ' αυτό.
Προσοχή χρειάζονται οι ξηροί καρποί, οι οποίοι πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, και το αλκοόλ, για το οποίο συνιστώνται περίπου τρία ποτήρια την εβδομάδα.

Τα γλυκά
Ο μεγάλος πειρασμός των γιορτινών ημερών όμως είναι τα γλυκά. Σύμφωνα με τον κ. Χουρδάκη, η λελογισμένη κατανάλωσή τους δεν είναι απαγορευμένη. Αντίθετα, το πρόβλημα δημιουργείται όταν αυτά προσλαμβάνονται σε υπερβολικές ποσότητες.
"Κάλλιστα θα μπορούσε να καταναλώσει κάποιος ως απογευματινό ένα μελομακάρονο ή έναν κουραμπιέ, αρκεί να είναι μόνο ένα κομμάτι. Αντίστοιχα, ένα μικρό κομμάτι βασιλόπιτα αποτελεί εξαιρετικό πρωινό για τις πρώτες ημέρες του χρόνου, ειδικά όταν καταναλώνεται με ένα ποτήρι φρέσκο γάλα, χωρίς επιπρόσθετη προσθήκη βουτύρου, μερέντας ή άλλου συνοδευτικού", επισημαίνει ο κ. Χουρδάκης.
Όσο για το κλασικό δίλημμα "μελομακάρονο ή κουραμπιές", παρότι η θερμιδική τους ανάλυση δεν έχει σημαντικές διαφορές, είναι εξαιρετικά διαφορετική η θρεπτική ποιότητα των δύο γλυκισμάτων. Ο κουραμπιές φτιάχνεται από βούτυρο και ζάχαρη, ενώ το μελομακάρονο παρασκευάζεται με ελαιόλαδο και μέλι.
"Συνεπώς, ο κουραμπιές περιέχει επιβλαβή κορεσμένα λιπαρά, τα οποία επιβαρύνουν το λιπιδαιμικό προφίλ, ενώ το μελομακάρονο περιέχει ευεργετικά μονοακόρεστα, τα οποία εμφανίζουν καρδιοπροστατευτική δράση. Παρ' όλα αυτά, η περίοδος των εορτών είναι σύντομη και οι κουραμπιέδες μπορούν να κρατήσουν κι αυτοί τη θέση τους στον μπουφέ των Χριστουγέννων, εφόσον υπάρχει ισορροπία και αποφευχθεί η αυξημένη κατανάλωση και άλλων πηγών κορεσμένου λίπους", εξηγεί ο κ. Χουρδάκης.
Αν, πάλι, οι ποσότητες που προτείνουν οι ειδικοί δεν σας είναι αρκετές, τότε η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας για τις ημέρες των εορτών ή όσο διάστημα διαρκεί η "υπερφαγία" αποτελεί ένα καλό δώρο που αξίζει να κάνετε στον εαυτό σας.
Πάντως, για όσους υποκύψουν στους πειρασμούς των ημερών, τότε αμέσως μετά τις γιορτές μπορούν για κάποιο διάστημα να στοχεύσουν στην πρόσληψη λιγότερων θερμίδων, υιοθετώντας μια πιο υγιεινή και προσεγμένη διατροφή, συνδυάζοντάς την με μέτρια αύξηση της άσκησης.

Οι θερμίδες του εορταστικού τραπεζιού
Κουραμπιές (40 γρ.): 211 θερμίδες
Μελομακάρονο (40 γρ.): 160 θερμίδες
Δίπλες (15 γρ.): 50 θερμίδες
Βασιλόπιτα τσουρέκι (110 γρ.): 350 θερμίδες
Βασιλόπιτα κέικ (110 γρ.): 420 θερμίδες
Γαλοπούλα στήθος (120 γρ.): 175 θερμίδες
Γέμιση γαλοπούλας µε κάστανα, ρύζι και κιµά (μία μερίδα): 300 θερµίδες
Πατάτες φούρνου (3-4 μικρές): 300-320 θερμίδες

Δημοσιεύτηκε στις 24 Δεκεμβρίου, 2010