Επιστήμονες από τη Βρετανία και τις ΗΠΑ κατάφεραν για πρώτη φορά να διατηρήσουν εν ζωή στο εργαστήριό τους -έξω από τη μήτρα- ένα ανθρώπινο έμβρυο για 13 μέρες. Το προηγούμενο ρεκόρ παραμονής ήταν περίπου επτά μέρες και αφορούσε τις καλλιέργειες εμβρύων για ερευνητικούς σκοπούς. Στη συνέχεια, τα έμβρυα έπρεπε να εμφυτευθούν σε μια πραγματική μήτρα για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν περαιτέρω.
Ορόσημο
Το επίτευγμα χαρακτηρίσθηκε «ορόσημο», καθώς, μεταξύ άλλων, ελπίζεται ότι θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και των βλαστοκυτταρικών αναγεννητικών θεραπειών, ενώ θα ρίξει περισσότερο φως στα πρώτα-πρώτα στάδια ανάπτυξης ενός ανθρώπου, για τα οποία μέχρι σήμερα οι επιστήμονες έχουν κενά στις γνώσεις τους.
Από την άλλη, αναζωπυρώνεται η επιστημονική και βιοηθική διαμάχη κατά πόσο πρέπει να διατηρηθεί το τωρινό όριο των 14 ημερών, πέρα από το οποίο απαγορεύεται -μετά από διεθνή συμφωνία εδώ και πολλά χρόνια- να διατηρείται ένα ανθρώπινο έμβρυο στον «σωλήνα». Στην πραγματικότητα, το όριο αυτό είχε έως τώρα θεωρητική αξία, αφού οι ερευνητές -και να ήθελαν- δεν μπορούσαν να το φθάσουν. Όμως τώρα, που κατάφεραν να διατηρήσουν ένα έμβρυο σχεδόν για 14 μέρες, τίθεται το ζήτημα αν το όριο πρέπει να διατηρηθεί ή να επεκταθεί.
Η μίμηση
Το επίτευγμα πραγματοποίησαν ερευνητές των πανεπιστημίων Κέμπριτζ και Ροκφέλερ της Νέας και έκαναν δύο ξεχωριστές επιστημονικές δημοσιεύσεις στις επιθεωρήσεις «Nature» και «Nature Cell Biology». Οι επιστήμονες βρήκαν έναν τρόπο να μιμούνται στο εργαστήριο (στο τρυβλίο καλλιέργειας Πέτρι) το περιβάλλον της μήτρας και έτσι να διατηρούν για διπλάσιο χρόνο το ανθρώπινο έμβρυο από ό,τι έως τώρα, επιτρέποντάς του να συνεχίζει να αναπτύσσεται στον «σωλήνα», μέχρι να γίνει δύο εβδομάδων.
Φυσιολογικά το πρώιμο έμβρυο -που λέγεται βλαστοκύστη- εμφυτεύεται στη μήτρα περίπου την έβδομη μέρα μετά τη γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο. Οι ερευνητές πέτυχαν μια ανάλογη τεχνητή «εμφύτευση», δημιουργώντας εργαστηριακές συνθήκες ανάλογες της μήτρας.
Διαπίστωσαν, προς μεγάλη τους έκπληξη, ότι το έμβρυο -παρόλο που δεν βρισκόταν σε πραγματική μήτρα- συνέχισε να αυτοοργανώνεται και να αναπτύσσεται. Οι επιστήμονες διέκοψαν μόνοι τους την ανάπτυξή του για να μην περάσουν το νομικό όριο των 14 ημερών. Η αδυναμία ενός εμβρύου να εμφυτευθεί στη μήτρα αποτελεί βασική αιτία των πρώιμων αποβολών στις γυναίκες.
Δημοσιεύτηκε στις 5 Μαΐου, 2016