Λίγες ημέρες πριν το τέλος της θητείας του, ο τέως Υπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας, άφησε το αρνητικό του στίγμα απέναντι στους κατοίκους των λιγνιτικών περιοχών, μειώνοντας την κατανομή των εσόδων του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης από το 6% σε 1% επιλέγοντας να υποκύψει στις πιέσεις επιχειρηματικών συμφερόντων εις βάρος την λιγνιτικών περιοχών. Γιατί; Επειδή προτίμησε να αυξήσει το ποσοστό για το αντιστάθμισμα άνθρακα στη βιομηχανία από 12,8% σε 16,5%, αλλά και να ενισχύσει τη χρηματοδότηση του Ε.Λ.ΑΠΕ. από 72% σε 78% για να καλύψει το έλλειμμα πληρωμής των παραγωγών ΑΠΕ που η ίδια δημιούργησε. Επιπλέον, προσέθεσε ένα ποσοστό 6% για την ηλεκτροκίνηση.
Να θυμίσουμε ότι το 2018 ενσωματώθηκε στον νόμο 4585/2018 η πρόβλεψη για την κατανομή μέρους των εσόδων από τους πλειστηριασμούς των δικαιωμάτων εκπομπών CO2, στις περιοχές Κοζάνης, Φλώρινας και Μεγαλόπολης για να στηρίξουν την προσαρμογή τους και την επιβίωση τους στη μεταλιγνιτική εποχή.
Το ποσοστό κατανομής προσδιορίζεται κατ’ έτος με Κ.Υ.Α. και η διαχείριση των πόρων πραγματοποιείται μέσω του Πράσινου Ταμείου.
Για το 2018 και το 2019, με αντίστοιχες Κ.Υ.Α., κατανεμήθηκε το 6% που ήταν περίπου στα €30 εκατ. για κάθε έτος.
Με τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν, η απώλεια για τις περιοχές υπολογίζεται σε περίπου €25 εκατ. ανά έτος. Εάν η κυβέρνηση ενδιαφέρεται για τις περιοχές αυτές, όπως διατείνεται, και έχει εξασφαλίσει πόρους για την περίοδο 2022-2027, γιατί δεν συνεχίζει να τις χρηματοδοτεί με 6% έως τότε;
Η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης αντιμετωπίζουν την πρόκληση της μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή. Η απολύτως επιβεβλημένη ανάγκη για απεξάρτηση της χώρας μας από τον λιγνίτη επιβάλλεται να γίνει με την δέουσα μέριμνα για τους πολίτες των λιγνιτικών περιοχών.
Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ τονίζουμε πως οι πόροι από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης 2023 – 2030 είναι δεδομένο πως δεν επαρκούν για να στηρίξουν το τεράστιο αυτό εγχείρημα, απαιτούνται σταθεροί εθνικοί πόροι που θα χρηματοδοτήσουν άμεσες δράσεις διατήρησης της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής στην περιοχή, αλλά και έργα προστασίας του περιβάλλοντος, κυκλικής οικονομίας, στήριξης ενεργειακών κοινοτήτων, αλλά και ενίσχυσης της τοπικής επιχειρηματικότητας.
Όπως έχει δείξει η εμπειρία από αντίστοιχα παραδείγματα σε όλον τον κόσμο, η διαχείριση παρόμοιων προκλήσεων απαιτεί, ολοκληρωμένο και συμμετοχικό σχεδιασμό και σαφές χρηματοδοτικό πλαίσιο.
Δυστυχώς, η Κυβέρνηση φαίνεται να προχωρά σε έναν σχεδιασμό χωρίς τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και εις βάρος τους.
Όπως δηλώνει ο Συνεκπρόσωπος των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ, Δημήτρης Πολιτόπουλος, «Η ενίσχυση του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης για την επόμενη δεκαετία είναι για εμάς καθοριστικής σημασίας προκειμένου να αποτελέσει χρηματοδοτικό εργαλείο, πέραν άλλων εσόδων, για τη στήριξη της Κοζάνης, της Φλώρινας και της Μεγαλόπολης. Καλούμε την Κυβέρνηση να σταματήσει να χρηματοδοτεί τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, υποβαθμίζοντας την αειφορική ανάπτυξη των παραπάνω περιοχών και ζητούμε τέλος από τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου να δεσμευθούν στην κατεύθυνση εφαρμογής της δίκαιης πρότασής μας».
Δημοσιεύτηκε στις 4 Φεβρουαρίου, 2021