«Παρά τις προσπάθειες της Επιτροπής, το τελικό αποτέλεσμα δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των ευρωπαίων αγροτών. Η πρόταση χρειάζεται σημαντικές αλλαγές και αναθεωρήσεις και πολύ πιο ριζοσπαστικές απαντήσεις». Αυτό ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Κώστας Σκανδαλίδης στην ομιλία του κατά την συνεδρίαση του Συμβουλίου υπουργών Γεωργίας στο Λουξεμβούργο. Και πρόσθεσε ότι παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή γεωργία «είναι ο μόνος τομέας πολιτικής για τον οποίο προτείνεται μείωση των πόρων». Ζήτησε δε, η ανακατανομή ανάμεσα στα κράτη –μέλη να υλοποιηθεί σταδιακά με επαρκή μεταβατική περίοδο και αντιτάχθηκε στη σύνδεση των ενισχύσεων με τις δημοσιονομικές δυσχέρειες κάθε χώρας. «Η στήριξη εκφράζεται ως βούληση αλληλεγγύης και όχι ως ρήτρα οικονομικών κυρώσεων» τόνισε χαρακτηριστικά ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Σκανδαλίδης. Ακολούθως διατύπωσε τις ελληνικές θέσεις για το σύστημα των άμεσων ενισχύσεων, την περιφεροιοποίηση, το πρασίνισμα της ΚΑΠ, τον ενεργό αγρότη και την ειδική μεταχείριση των μικρών εκμεταλλεύσεων. Τέλος, αναφέρθηκε στην αγροτική ανάπτυξη και στα μέτρα για την αποτελεσματική ρύθμιση των αγορών και των τιμών των αγροτικών προϊόντων.
Επισημαίνεται ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Σκανδαλίδης διατύπωσε τις απόψεις που θεωρήθηκαν συνισταμένη του διαλόγου που προηγήθηκε με τα ελληνικά κόμματα και τις οργανώσεις των αγροτών. Ακολουθεί η ομιλία του Υπουργού: Κύριε Πρόεδρε,
Θέλω να ευχαριστήσω την Επιτροπή για τις προτάσεις της και για τη σημαντική προσπάθεια που έχει καταβάλει. Πρέπει να ομολογήσω ότι παρά τις προσπάθειες το τελικό αποτέλεσμα δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των ευρωπαίων αγροτών. Η πρόταση χρειάζεται σημαντικές αλλαγές και αναθεωρήσεις και πολύ πιο ριζοσπαστικές απαντήσεις.
Κατ' αρχάς δεν μπορώ να μην αναφερθώ στο θέμα του προϋπολογισμού, παρόλο που ξεπερνά τις αρμοδιότητες αυτού του Συμβουλίου. Θεωρώ ότι οι προτάσεις της Επιτροπής ακροβατούν μεταξύ φιλόδοξων στόχων και δημοσιονομικών περιορισμών. Αναγνωρίζονται μεν οι αυξημένες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή γεωργία, είναι όμως ο μόνος τομέας πολιτικής, για τον οποίο προτείνεται μείωση των πόρων, σε πραγματικούς όρους.
Όσον αφορά την ανακατανομή των συνολικών πόρων πρέπει να υλοποιηθεί σταδιακά και να υπάρξει επαρκής μεταβατική περίοδος.
Η σύνδεση της δημόσιας στήριξης προς τη γεωργία με δημοσιονομικές δυσχέρειες στην ΕΕ και στα κράτη μέλη. Θα πρέπει να εκφράζεται ως βούληση αλληλεγγύης και όχι ως ρήτρα οικονομικών κυρώσεων, που ακυρώνουν κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια. Έρχομαι τώρα στις προτάσεις της Επιτροπής. Α. Σε ότι αφορά στις άμεσες ενισχύσεις:
1ο Το σύστημα των άμεσων ενισχύσεων θα πρέπει να οδηγεί στην απλούστευση των κανόνων και στην ευελιξία της εφαρμογής τους, ώστε να μην απειλείται η ανταγωνιστικότητα της γεωργίας. Η δομή που προτείνεται δεν δίνει λύσεις σε όλα αυτά τα κρίσιμα ζητήματα.
2ο Η περιφερειοποίηση των ενισχύσεων είναι κοινωνικά δίκαιο μέτρο. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαμορφώσουν το ύψος των ενισχύσεων σε κάθε περιφέρεια ώστε να αντανακλούν τις πραγματικές ανάγκες της παραγωγής και να μη γίνονται με τρόπο ισοπεδωτικό. Οι κανόνες πρέπει να είναι σαφείς.
3ο Το πρασίνισμα της ΚΑΠ θα πρέπει να είναι ένα απλό καθεστώς, κατανοητό και εφαρμόσιμο σε όλους τους παραγωγικούς κλάδους, σε όλες τις περιφέρειες της Ένωσης. Το ύψος της «πράσινης ενίσχυσης» είναι δυσανάλογα υψηλό σε σχέση με τη συνολική στήριξη. Αυξάνει τη γραφειοκρατία και συνεπάγεται οικονομικές επιβαρύνσεις στους ήδη επιφορτισμένους με αυστηρές υποχρεώσεις παραγωγούς.
Οι υποχρεώσεις στις οποίες θα καταλήξουμε πρέπει να εφαρμόζονται εναλλακτικά και όχι σωρευτικά, ανάλογα με τις αντικειμενικές δυνατότητες των κλάδων και των περιφερειών.
4ο Τα όρια των οροφών των άμεσων ενισχύσεων πρέπει να είναι χαμηλότερα ενώ αποτελεί οπισθοδρόμηση, σε σχέση με τη σημερινή δυναμική διαφοροποίηση, η πρόβλεψη για την ανακατανομή των πόρων αποκλειστικά εντός του ίδιου κράτους μέλους.
5ο Για τον «ενεργό αγρότη» ο προτεινόμενος ορισμός είναι άκαμπτος. Θα πρέπει να δοθεί περισσότερη ευελιξία στα κράτη μέλη. Για παράδειγμα, για τη χώρα μου ο ορισμός που προτείνεται δεν προσφέρει πολλά περιθώρια στόχευσης των επιδοτήσεων καθώς το 85% των εκμεταλλεύσεων εμπίπτουν στους περιορισμούς του ορισμού.
6ο Τέλος, υποστηρίζουμε ένα απλό καθεστώς στήριξης για τις μικρές αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Θα πρέπει όμως να δοθεί η ευελιξία στα κράτη-μέλη σε ότι αφορά στον ορισμό της μικρής εκμετάλλευσης, ώστε και το στόχο μας να πετύχουμε και να μην στερήσουμε ένα σημαντικό μερίδιο των πόρων από τις υπόλοιπες, αυξημένων υποχρεώσεων, παραγωγικές εκμεταλλεύσεις.
Β. Σχετικά με τον κανονισμό για την αγροτική ανάπτυξη:
1ο Η ανακατανομή των πόρων ανάμεσα στα κράτη-μέλη δεν πρέπει να θέτει σε κίνδυνο σημερινές ισορροπίες. Και θέλω να υπενθυμίσω ότι στα κριτήρια για την κατανομή των πόρων θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που είναι δυσμενέστερες για ορισμένες περιφέρειες της Ένωσης.
2ο Είναι αναγκαίος ο συντονισμός των διαρθρωτικών πολιτικών, που επιχειρείται μέσω του Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου. Πρέπει όμως να διασφαλίζεται ανεξαρτησία στη χάραξη και την εφαρμογή των επιμέρους πολιτικών, δημοσιονομική αυτοτέλεια και διαχειριστική αυτάρκεια.
3ο Η αλλαγή της δομής των προγραμμάτων, η δυνατότητα για ομαδοποίηση δράσεων και για σχεδιασμό τοπικών υποπρογραμμάτων μπορούν να συμβάλλουν στην απλούστευση, στην ολοκληρωμένη προσέγγιση των τοπικών αναγκών και στην αντιμετώπιση διαρθρωτικών προβλημάτων του αγροτικού χώρου και αποτελούν κατ' αρχήν θετικά στοιχεία της πρότασης.
4ο Τέλος, η εμπειρία έδειξε ότι τα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου είναι απαραίτητα για τη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος και τη βιωσιμότητα του τομέα, αφού οι κίνδυνοι των αγορών και των φυσικών φαινομένων γίνονται διαρκώς συχνότεροι και εντονότεροι.
Κύριε Πρόεδρε και κύριε Επίτροπε,
Έχουμε μακρύ δρόμο να διανύσουμε μέχρι την τελική μας απόφαση που ελπίζουμε να είναι η καλύτερη δυνατή για τους ευρωπαίους αγρότες και την ευρωπαϊκή γεωργία.
Δημοσιεύτηκε στις 22 Οκτωβρίου, 2011
